Kastracja psa — kiedy, dlaczego i jak ją przeprowadzić?

Kastracja psa to jeden z najczęściej wykonywanych zabiegów weterynaryjnych, który ma ogromne znaczenie zarówno dla zdrowia zwierzęcia, jak i ograniczania niekontrolowanego rozmnażania psów. Choć nie brakuje mitów i kontrowersji wokół tej procedury, coraz więcej właścicieli świadomie decyduje się na kastrację, rozumiejąc jej zalety i potencjalne skutki. Ten artykuł odpowiada na najważniejsze pytania: kiedy kastrować psa, dlaczego warto i jak przebiega taki zabieg.

Co to jest kastracja psa?

Kastracja to chirurgiczne usunięcie narządów rozrodczych — jąder u samców lub jajników (często razem z macicą) u suk. Dzięki temu zwierzę nie może się rozmnażać i przestaje produkować część hormonów płciowych. Warto pamiętać, że sterylizacja, w rozumieniu medycznym, oznacza jedynie przerwanie dróg nasiennych lub jajowodów — bez usunięcia gonad. W praktyce jednak w Polsce najczęściej wykonuje się kastrację, ponieważ skuteczniej zapobiega chorobom układu rozrodczego.

Dlaczego warto rozważyć kastrację?

Kastracja niesie ze sobą korzyści zdrowotne i behawioralne. U psów zmniejsza ryzyko nowotworów jąder i problemów z prostatą, a u suk — ryzyko ropomacicza czy nowotworów listwy mlecznej. Dodatkowo ogranicza zachowania związane z popędem płciowym, takie jak ucieczki, włóczęgostwo czy znaczenie terenu moczem. To również realny wkład w ograniczenie bezdomności zwierząt i przepełnienia schronisk.

Kiedy najlepiej wykastrować psa?

Optymalny moment na kastrację zależy od wieku, płci i rasy psa. Najczęściej zabieg wykonuje się po zakończeniu okresu dojrzewania — u psów ras małych około 6-9 miesiąca życia, u dużych często bliżej 12-18 miesięcy, by umożliwić prawidłowy rozwój kośćca. U suk zwykle zaleca się kastrację po pierwszej cieczce, co pozwala ograniczyć późniejsze problemy hormonalne. Decyzję zawsze warto skonsultować z lekarzem weterynarii.

Jak przygotować psa do zabiegu kastracji?

Przede wszystkim przed zabiegiem należy wykonać badania krwi oraz skontrolować ogólny stan zdrowia psa. W dniu zabiegu pies powinien być na czczo, aby zminimalizować ryzyko powikłań podczas narkozy. Dobrze, by właściciel wcześniej omówił z weterynarzem wszystkie wątpliwości i uzyskał dokładne instrukcje co do opieki przed- i pooperacyjnej.

Jak przebiega kastracja psa?

Zabieg przeprowadzany jest w znieczuleniu ogólnym. U samców usuwa się jądra poprzez niewielkie cięcie w okolicy moszny, a u suk najczęściej usuwa się jajniki i macicę przez nacięcie jamy brzusznej. Całość trwa zazwyczaj od kilkunastu do kilkudziesięciu minut. Po zabiegu pies budzi się jeszcze w klinice pod kontrolą personelu.

Rekonwalescencja po kastracji

Po zabiegu pies może być przez kilka godzin osłabiony i senny. Rana zazwyczaj goi się w ciągu 7–14 dni. W tym czasie trzeba ograniczyć aktywność fizyczną pupila, kontrolować ranę oraz zapobiegać jej lizaniu (np. za pomocą kołnierza ochronnego). W razie niepokojących objawów, takich jak obrzęk czy ropna wydzielina, należy niezwłocznie skontaktować się z weterynarzem.

Zalety kastracji psa

• zmniejszenie ryzyka chorób nowotworowych

• brak cieczek u suk

• ograniczenie agresji wynikającej z hormonów

• zmniejszenie skłonności do ucieczek

• realny wpływ na ograniczenie nadpopulacji psów

Wady i możliwe skutki uboczne

Jak każdy zabieg, kastracja nie jest całkowicie pozbawiona ryzyka. Mogą wystąpić powikłania chirurgiczne, reakcje na narkozę, problemy z gojeniem rany czy zmiana metabolizmu prowadząca do nadwagi. U niektórych suk zdarza się nietrzymanie moczu. Warto również wiedzieć, że kastracja nie rozwiązuje wszystkich problemów behawioralnych — np. tych wynikających z lęku czy nieprawidłowego wychowania.

Kastracja a zachowanie psa

Często właściciele liczą, że po kastracji pies stanie się spokojniejszy. Faktycznie, u części psów zmniejsza się agresja i popęd seksualny, co ogranicza znaczenie terenu czy skłonności do ucieczek. Jednak problemy wynikające z lęku czy zaburzeń emocjonalnych wymagają pracy z behawiorystą — kastracja ich nie wyleczy.

Alternatywy dla kastracji

Jeśli ktoś nie chce decydować się na zabieg chirurgiczny, dostępne są rozwiązania tymczasowe, jak antykoncepcja hormonalna czy implanty blokujące produkcję testosteronu. Mają jednak ograniczoną skuteczność i wymagają regularnego powtarzania, dlatego dla większości właścicieli kastracja chirurgiczna pozostaje najpewniejszą metodą.

Ile kosztuje kastracja psa?

Ceny są bardzo zróżnicowane i zależą od miasta, wielkości psa oraz renomy kliniki. U psów samców koszt zwykle wynosi od 200 do 600 zł, a u suk (bardziej skomplikowany zabieg) od 400 do 1000 zł. Warto pamiętać, że cena obejmuje nie tylko sam zabieg, ale również opiekę pooperacyjną i ewentualne badania przed zabiegowe.

Kastracja a dobrostan psa

Dla wielu właścicieli to ważne pytanie: czy pies po kastracji będzie szczęśliwy? Jeżeli zabieg został wykonany w odpowiednim momencie, a właściciel zapewni zwierzęciu prawidłową rekonwalescencję, pies nie odczuje obniżenia jakości życia. Wręcz przeciwnie — w dłuższej perspektywie może być zdrowszy i spokojniejszy, a właściciel nie musi martwić się o nieplanowane mioty.

Najczęściej zadawane pytania o kastrację

Czy pies cierpi podczas kastracji?
Nie, zabieg wykonywany jest w pełnym znieczuleniu, a po nim pies otrzymuje środki przeciwbólowe.

Czy kastracja wydłuża życie psa?
Badania wskazują, że psy wykastrowane żyją średnio 1–3 lata dłużej, dzięki zmniejszeniu ryzyka chorób układu rozrodczego.

Czy kastracja zmieni charakter psa?
Może wpłynąć na niektóre zachowania, ale nie zmienia osobowości psa ani nie zastąpi wychowania.